مقطع: کارشناسی ارشد
تعداد صفحات: ۲۲۳ صفحه
رشتــه : معماری

بصورت کامل ، مرتب ، قابل ویرایش و آماده چاپ میباشد.

توضیحات:

 

چکیده:

رشد فزاینده جمعیت جهان اثر فاجعه آمیزی بر زیستگاه‌های طبیعی کره زمین داشته، رشد بی‌رویه شهرنشینی منجر به مصرف غیرمسئولانه انرژی شده و گرم شدن تدریجی کره زمین و افزایش انواع آلودگی‌های زیست محیطی گردیده است. این در حالی است که مقدار زیادی از اتلاف انرژی (فسیلی)، ناشی از روشهای غیراستاندارد ساختمان‌ها جهت گرمایش و سرمایش و ناهمگونی با شرایط اقلیمی است. به همین جهت بسیاری از محققین پیشنهاد می‌دهند که انواع دیگر انرژی غیرفسیلی بایستی جایگزین انرژیهای فسیلی شود. به نظر می‌رسد که توسعه پایدار و مفاهیم کاربردی آن به خوبی با اهداف و مقاصد معماری نوین سازگار بوده و می‌تواند به عنوان عاملی موثر، جهت تحقق اهداف پایداری مطرح شود. هدف از این رساله، شناخت ساز و کار پنهان و آشکار طراحی محیطی خانه‌های اقلیم سرد ایرانی است. در نظر است که از این طریق تاثیر عوامل محیطی واقلیمی در معماری بومی روشن شود. در این رساله سعی برآن است تاپس از مروری برمفاهیم معماری پایدار، به بررسی وتحلیل خانه به عنوان یکی از عناصر محیطی تاثیر گذار بر معماری بومی ایران در اقلیم سرد و کوهستانی پرداخته شود. در این راستا ضمن مروری برمتون مرتبط و شناخت نقاط مبهم در زمینه معماری مسکن و روشن ساختن حیطه پژوهشی رساله، به روش تحقیق پرداخته خواهد شد.

نوع تحقیق در این رساله به صوررت بنیادی و کاربردی خواهد بود. درواقع تحقیق در رابطه با مباحث تئوری معماری پایدار، معماری بومی ایران و تقسیمات اقلیمی ایران، از نوع بنیادی است و بخشی از تحقیق که با استفاده از نتایج تحقیقات بنیادی به ارائه راهکارها، پیشنهادات و الگوهای کالبدی مسکن جهت طراحی در سرد و کوهستانی (استان چهارمحال و بختیاری) می‌پردازد، از نوع کاربردی است. روش تحقیق در این رساله به صورت روش کیفی و کمی خواهد بود، به لحاظ اینکه موضوع این رساله در حوزه معماری محیطی است، توصیف و استنباط هر یک از مقولات نیازمند تفسیر و تحلیل دارد، لذا طرح تحقیق کیفی برای انجام این بخش رساله انتخاب شده است. اما در بخش دیگر رساله که به بررسی و تحلیل ابعاد، اندازه‌ها و تناسبات مربوط به عناصر مختلف خانه‌ها می‌پردازد و نتایج در قالب اعداد و ارقام و محاسبات آماری ارائه خواهند شد، روش تحقیق کمی پیشنهاد می‌‌شود. پس از روش تحقیق، نظر به اینکه تقسیمات اقلیمی ایران در انتخاب نمونه‌های مطالعاتی شهرها و خانه‌های موجود در این اقلیم بسیار تاثیر گذار خواهد بود، به تقسیمات اقلیمی ایران براساس روش کوپن پرداخته خواهد شد. پس از انتخاب نمونه‌های مطالعاتی، معیارهای کالبدی مرتبط با تناسبات خانه‌ها جهت تحلیل نمونه‌های مطالعاتی معرفی خواهند شد.

نتیجه این تحقیق ارائه الگوهای کالبدی تناسبات صحیح طراحی مسکن و نقشه پهنه بندی خانه‌ها در اقلیم سرد و کوهستانی (استان چهارمحال و بختیاری) خواهد بود. امید است که با رعایت این مشخصات در طراحی مسکن، به عنوان فضای خصوصی در معماری معاصر، بتوان به تولید یک معماری مسکن پایدار در مناطق مذکور رسید.

 

 

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                     صفحه

 

چکیده——————————————————————- ۱

کلیات——————————————————————– ۲

الف- مقدمه—————————————————————- ۲

ب- طرح موضوع———————————————————— ۲

ج- دلایل انتخاب موضوع——————————————————- ۳

د- هدف تحقیق————————————————————- ۴

ه- فرضیات تحقیق———————————————————– ۴

و- فرآیند تحقیق————————————————————- ۵

ر- جمع بندی————————————————————– ۶

فصل اول

۱-۱ مقدمه ———————————————————————- ۸

۱-۲ نوع تحقیق —————————————————————— ۹

۱-۲-۱ تحقیق بنیادی——————————————————— ۹

۱-۲-۲ تحقیق کاربردی——————————————————– ۹

۱-۳ روش تحقیق —————————————————————– ۹

۱-۳-۱ روش کیفی———————————————————– ۹

۱-۳-۱-۱ تحقیق موردی و زمینه‌ای —————————————— ۱۰

۱-۳-۱-۲ تحقیق تاریخی————————————————– ۱۰

۱-۳-۱-۳ تحقیق پدیدارشناسانه——————————————— ۱۰

۱-۳-۲ روش کمی———————————————————– ۱۱

۱-۴ روش گردآوری اطلاعات——————————————————— ۱۱

۱-۵ ابزار تحقیق—————————————————————— ۱۲

۱-۶ انتخاب نمونه‌های مطالعاتی——————————————————– ۱۳

۱-۶-۱ انتخاب شهرها ——————————————————– ۱۳

۱-۶-۲ انتخاب خانه‌ها ——————————————————– ۱۳

۱-۷ روش تجزیه وتحلیل اطلاعات—————————————————– ۱۴

۱-۸ تحلیل وساماندهی اطلاعات——————————————————- ۱۵

۱-۸-۱ معیارهای تجزیه تحلیل اطلاعات——————————————– ۱۵

۱-۸-۲ نحوه توصیف یافته‌ها—————————————————- ۱۵

۱-۸-۳ روشهای کسب صحت و اعتبار یافته‌ها—————————————- ۱۵

۱-۹ نتیجه گیری —————————————————————— ۱۶

فصل دوم

۲-۱ مقدمه———————————————————————- ۲۰

۲-۲ توسعه پایدار—————————————————————– ۲۱

۲-۳ پایداری در معماری————————————————————- ۲۱

۲-۴ معماری پایدار—————————————————————- ۲۲

۲-۵ اصول معماری پایدار———————————————————— ۲۲

۲-۶ پایداری——————————————————————— ۲۳

۲-۶-۱ تعریف پایداری از دیدگاه توسعه ای: (توسعه پایدار)——————————- ۲۳

۲-۶-۲ پایداری بوم شناختی—————————————————- ۲۳

۲-۶-۳ پایداری اجتماعی فرهنگی————————————————- ۲۳

۲-۶-۴ پایداری اقتصادی——————————————————- ۲۴

۲-۶-۴-۱ خصوصیات نظام اقتصاد پایدار (Green Economy)———————- 24

۲-۷ تجارب معماری پایدار اقلیم سرد و یخبندان——————————————– ۲۵

۲-۷-۱ پروژه‌های اکوتوریسم و جهانگردی طبیعی (کنفرانس اکوتوریسم)———————- ۲۵

۲-۷-۲ زبان جدید معماری—————————————————— ۲۸

۲-۷-۳ دانشکده معماری هنگ کنگ———————————————– ۳۵

۲-۷-۴ طراحی ساختمانهای مسکونی شمال کانادا————————————– ۴۴

۲-۷-۵ دانشگاه چارلز استارت، محوطه دانشگاهی تورگونا——————————– ۵۰

۲-۷-۶ گلخانه باغ ملی گیاه شناسی (پوسته شیشه‌ای پوسته هوشمند)————————- ۵۱

۲-۷-۷ طراحی متناسب با آب و هوای سرد و برفی منطقه شمال انگلستان——————— ۵۱

۲-۸ نتیجه گیری—————————————————————— ۵۶

فصل سوم

۳-۱ مقدمه———————————————————————- ۶۱

۳-۲ تعریف اقلیم—————————————————————— ۶۱

۳-۳ عناصر و عوامل اقلیمی———————————————————- ۶۲

۳-۳-۱ تابش آفتاب ———————————————————- ۶۳

۳-۳-۲ دمای هوا ———————————————————— ۶۴

۳-۳-۳  باد —————————————————————- ۶۴

۳-۳-۴ رطوبت و نزولات جوی ————————————————– ۶۶

۳-۴  طبقه بندی اقلیمی————————————————————- ۶۶

۳-۴-۱ لزوم طبقه بندی اقلیمی——————————————————– ۶۶

۳-۴-۲ روش طبقه بندی اقلیمی کوپن———————————————- ۶۸

۳-۴-۳ مختصری در مورد سایر تقسیم بندی‌ها —————————————- ۶۸

۳-۴-۳-۱ طبقه بندی اقلیمی تورنت وایت————————————– ۶۹

۳-۴-۳-۲ طبقه بندی اقلیمی استرالر—————————————— ۶۹

۳-۵ طبقه بندی اقلیمی ایران———————————————————- ۷۰

۳-۵-۱ طبقه بندی اقلیمی ایران براساس روش کوپن———————————— ۷۰

۳-۵-۲ تقسیم بندی اقلیمی مورد استفاده در رساله————————————– ۷۲

۳-۶ بررسی بستر کلان استان———————————————————- ۷۳

۳-۶-۱ بوم شناسی منطقه——————————————————- ۷۳

۳-۶-۲ ویژگی‌های طبیعی استان————————————————– ۷۴

۳-۶-۳ موقعیت استان چهارمحال و بختیاری در ایران———————————– ۷۴

۳-۶-۴ شناخت تاثیرات روابط اجتماعی-اقتصادی بر ویژگی‌های … ————————- ۷۴

۳-۶-۵ تاریخ تحولات——————————————————— ۷۵

۳-۶-۶ ویژگی‌های اجتماعی-فرهنگی منطقه—————————————— ۷۵

۳-۷ بررسی شرایط اقلیمی———————————————————– ۷۶

۳-۷-۱ ویژگی‌های اقلیمی—————————————————— ۷۶

۳-۷-۲ میزان بارندگی——————————————————— ۷۷

۳-۷-۳ رطوبت نسبی——————————————————— ۷۷

۳-۷-۴ روزهای یخبندان——————————————————- ۷۷

۳-۷-۵ وضعیت بادها و مشخصه‌های مربوط به آن————————————– ۷۸

۳-۸ نتیجه گیری—————————————————————— ۸۰

فصل چهارم

۴-۱ مقدمه———————————————————————- ۸۳

۴-۲ فرهنگ خانه—————————————————————— ۸۳

۴-۲-۱ فرهنگ خانه: ریشه‌ها، کارکردها و الگوها————————————— ۸۴

۴-۲-۲ مدرنیته و تحول فرهنگ خانه ———————————————- ۸۷

۴-۳ امروزی شدن خانه ————————————————————- ۸۸

۴-۴ عقلانی شدن خانه————————————————————– ۸۸

۴-۵ جهان/محلی شدن خانه———————————————————- ۸۸

۴-۶ فردی شدن خانه————————————————————— ۸۹

۴-۷ دمکراتیک شدن خانه———————————————————— ۸۹

۴-۸ رسانه‌ای شدن خانه————————————————————- ۹۰

۴-۹ بوروکراتیک شدن خانه———————————————————- ۹۱

۴-۱۰ ویزگیهای معماری مسکونی بومی ایران در اقلیم سرد و کوهستانی—————————- ۹۱

۴-۱۰-۱ مورفولوزی و بافت شهری———————————————— ۹۱

۴-۱۰-۲ مکان یابی استقرار خانه‌ها (اقلیم سرد)—————————————- ۹۲

۴-۱۰-۳ جهت گیری ——————————————————— ۹۲

۴-۱۰-۴ درونگرایی———————————————————- ۹۳

۴-۱۱شناخت ویژگی‌های مربوط به مصالح ساختمانی—————————————– ۹۴

۴-۱۲ عناصر مهم ساختمانی———————————————————- ۹۴

۴-۱۲-۱ حیاط مرکزی——————————————————— ۹۴

۴-۱۲-۱-۱ انواع حیاط مرکزی———————————————- ۱۰۱

۴-۱۲-۱-۲ حیاط مرکزی از نظر عملکردی————————————- ۱۰۱

۴-۱۲-۱-۳ حیاط مرکزی از نظر چیدمان فضاها ی اطراف آن————————- ۱۰۱

۴-۱۲-۲ بازشوها———————————————————— ۱۰۳

۴-۱۲-۳ سقف ها———————————————————— ۱۰۳

۴-۱۲-۴ دیوارها————————————————————- ۱۰۳

۴-۱۲-۵ ایوان————————————————————– ۱۰۴

۴-۱۲-۶ دالن————————————————————— ۱۰۵

۴-۱۲-۷ سردر————————————————————– ۱۰۵

۴-۱۲-۸ هشتی————————————————————– ۱۰۵

۴-۱۲-۹ اتاق————————————————————— ۱۰۶

۴-۱۲-۱۰ بهار بند———————————————————– ۱۰۶

۴-۱۲-۱۱ اتاق کرسی——————————————————— ۱۰۷

۴-۱۲-۱۲ زیرزمین———————————————————– ۱۰۷

۴-۱۲-۱۳ راهرو————————————————————- ۱۰۷

۴-۱۳ نتیجه گیری—————————————————————– ۱۰۸

فصل پنجم

۵-۱ مقدمه———————————————————————- ۱۱۰

۵-۲ معیارهای تحلیل خانه———————————————————– ۱۱۰

۵-۲-۱ معیارهای کالبدی سازماندهی فضایی خانه————————————– ۱۱۱

۵-۲-۱-۱  ورودیها و دسترسیهای خانه—————————————- ۱۱۲

۵-۲-۱-۲ چیدمان فضایی پیرامون حیاط————————————— ۱۱۲

۵-۲-۱-۳ همجواریها و همسایگی‌ها در خانه———————————— ۱۱۳

۵-۲-۲ معیارهای کالبدی مرتبط با خانه——————————————— ۱۱۳

۵-۲-۲-۱ تناسبات فضاهای پر و خالی خانه———————————— ۱۱۳

۵-۲-۲-۲ جهت گیری و زایه چرخش حیاط———————————— ۱۱۴

۵-۲-۲-۳ تناسباط هندسی فضاها و خانه‌ها————————————- ۱۱۴

۵-۲-۲-۴ تناسبات بدنه‌های طبیعی حیاط————————————– ۱۱۵

۵-۲-۲-۵ تناسبات بدنه‌های مصنوع حیاط نماهای چهار گانه————————- ۱۱۵

۵-۲-۲-۶ تناسبات بدنه‌های مصنوع حیاط بازشوها و نماهای چهارگانه—————— ۱۱۵

۵-۳ بررسی اصول معماری بومی در منطقه (بر اساس اصول بنیادین معماری بومی ایران)—————– ۱۱۶

۵-۳-۱ بررسی پنج اصل از اصول مهم بر اساس نظرات گذشتگان————————— ۱۱۶

۵-۳-۱-۱ نیارش——————————————————- ۱۱۶

۵-۳-۱-۲ مردم‌وار بودن————————————————– ۱۱۷

۵-۳-۱-۳ استفاده از مصالح بوم آور —————————————— ۱۱۷

۵-۳-۱-۴ پرهیز از بیهودگی———————————————– ۱۲۱

۵-۳ نتیجه گیری—————————————————————— ۱۲۲

فصل ششم

۶-۱ مقدمه———————————————————————- ۱۲۴

۶-۲ قلعه شمس آباد————————————————————— ۱۲۵

۶-۲-۱ تجزیه و تحلیل قلعه شمس آباد——————————————— ۱۲۶

۶-۳ قلعه چالشتر—————————————————————— ۱۲۸

۶-۳-۱ تجزیه و تحلیل قلعه چالشتر———————————————– ۱۲۹

۶-۴ قلعه ستوده—————————————————————— ۱۳۱

۶-۴-۱ تجزیه و تحلیل قلعه ستوده———————————————— ۱۳۲

۶-۵ اتاق آئینه شهرکرد————————————————————– ۱۳۴

۶-۵-۱ تجزیه و تحلیل اتاق آئینه شهرکرد——————————————- ۱۳۵

۶-۶ قلعه سورک—————————————————————— ۱۳۷

۶-۶-۱ تجزیه و تحلیل قلعه سورک———————————————— ۱۳۸

۶-۷ قلعه دزک——————————————————————- ۱۴۰

۶-۷-۱ تجزیه و تحلیل قلعه دزک————————————————- ۱۴۱

۶-۸ قلعه شلمزار—————————————————————— ۱۴۳

۶-۸-۱ تجزیه و تحلیل قلعه شلمزار———————————————– ۱۴۴

۶-۹ قلعه بارده——————————————————————- ۱۴۶

۶-۹-۱ تجزیه و تحلیل قلعه بارده————————————————- ۱۴۷

۶-۱۰ خانه ناصری—————————————————————– ۱۴۹

۶-۱۰-۱ تجزیه و تحلیل خانه ناصری———————————————- ۱۵۰

۶-۱۱ خانه گله داری————————————————————— ۱۵۲

۶-۱۱-۱ تجزیه و تحلیل خانه گله داری——————————————— ۱۵۳

۶-۱۲ خانه حفیظی—————————————————————- ۱۵۵

۶-۱۲-۱ تجزیه و تحلیل خانه حفیظی———————————————- ۱۵۶

۶-۱۳ خانه اسحاقی—————————————————————- ۱۵۸

۶-۱۳-۱ تجزیه و تحلیل خانه اسحاقی———————————————- ۱۵۹

۶-۱۴ خانه ریاحی نسب————————————————————- ۱۶۱

۶-۱۴-۱ تجزیه و تحلیل خانه ریاحی نسب—————————————— ۱۶۲

فصل هفتم

۷-۱ مقدمه———————————————————————- ۱۶۵

۷-۲-۱ شکل و نحوه قرارگیری ساختمان به منظور افزایش میزان استفاده از خورشید در زمستان——- ۱۶۵

۷-۲-۲ شکل و نحوه قرارگیری ساختمان به منظور کاهش تلاطم باد در زمستان—————— ۱۶۶

۷-۲-۳ قرار دادن ساختمان در عمق زمین یا بالا آوردن سطح خاک جهت استفاده از زمین ———- ۱۶۸

۷-۲-۴ شکل و جهت دادن به بدنه ساختمان به منظور کاهش اثر آفتاب تابستان—————— ۱۷۰

۷-۲-۵ استفاده از عایق حرارتی در پوسته ساختمان جهت مقاومت در برابر جریان حرارت———- ۱۷۰

۷-۲-۵-۱ روش‌های پوشش———————————————– ۱۷۱

۷-۲-۵-۲ محل قرارگیری————————————————- ۱۷۲

۷-۲-۶ استفاده از دیوارهای خورشیدی و کلکتورهای روی بام بر روی سطوح رو به جنوب——— ۱۷۳

۷-۲-۷ نصب عایق جهت کنترل انتقال رطوبت—————————————- ۱۷۳

۷-۲-۸ دقت در جزئیات اجزائی ساختمان برای کم کردن نفوذ هوا از خارج به داخل و برعکس——- ۱۷۴

۷-۲-۹ تأثیر نوع مصالع و نازک کاری———————————————- ۱۷۵

۷-۲-۹-۱ انتخاب مصالح با ظرفیت حرارتی زیاد جهت کنترل حرارت از طریق پوسته ساختمان———— ۱۷۵

۷-۲-۱۰ استفاده از زیرزمین یا فضای گربه رو به عنوان منطقه حائل بین فضای داخلی و زمین——– ۱۷۷

۷-۲-۱۱ جهت استفاده مجدد از حرارت بنا، از کانالهای عمودی هوا استفاده شود —————- ۱۷۸

۷-۲-۱۲ حفظ حرارت——————————————————– ۱۷۹

۷-۲-۱۳ استفاده مجدد از گرمای وسایل حرارتی————————————— ۱۸۰

۷-۲-۱۴ ترکیب سیستم‌ها—————————————————— ۱۸۰

۷-۲-۱۴-۱ منابع حرارتی را در مرکز ساختمان قرار دهید—————————- ۱۸۰

۷-۲-۱۴-۲ استفاده از مواد با ظرفیت حرارتی زیاد جهت ذخیره حرارت خورشید———– ۱۸۱

۷-۲-۱۵ کسب مستقیم——————————————————– ۱۸۲

۷-۲-۱۶ کسب غیر مستقیم—————————————————— ۱۸۲

۷-۲-۱۶-۱ کسب غیر مستقیم، ذخیره در مکان دور——————————– ۱۸۳

۷-۲-۱۶-۲ ایجاد نواحی داخلی آفتابگیر جهت استفاده حداکثر از حرارت خورشید———- ۱۸۴

۷-۲-۱۶-۳ طرح اتاق ها و یا عملکردهای مخصوص در انطباق با جهت تابش خورشید——- ۱۸۵

۷-۲-۱۶-۵ از هشتی و یا «دیوار بادشکن» در قسمت ورودی ساختمان استفاده شود——— ۱۸۶

۷-۲-۱۶-۶ طراحی فضاهای ثانوی مانند انبار، تأسیسات و گاراژ به عنوان فضای حائل——– ۱۸۶

۷-۲-۱۷ سیستم‌های خورشیدی غیر فعال——————————————– ۱۸۷

۷-۲-۱۷-۱ شیوه‌های دریافت غیر مستقیم————————————– ۱۸۷

۷-۲-۱۷-۲ شیوه‌های دریافت مستقیم—————————————– ۱۸۹

۷-۲-۱۸ پوسته حرارتی——————————————————– ۱۹۰

۷-۲-۱۹ توده‌های حرارتی—————————————————— ۱۹۱

۷-۲-۲۰ کنترل باد با بهره گیری از دانش ایرودینامیک معماری—————————— ۱۹۲

۷-۲-۲۰-۱ عوامل مؤثر در شکل مناطق ایرودینامیکی—————————— ۱۹۲

۷-۲-۲۰-۲ نقش مسیر و سرعت جریان هوای داخل در ایجاد آسایش——————- ۱۹۳

۷-۲-۲۰-۳ کاربرد عملی فرمول « بدۀ حجمی » در مرحله طراحی———————- ۱۹۳

۷-۲-۲۰-۴ ایرودینامیک معماری و مجتمع های ساختمانی————————— ۱۹۴

۷-۲-۲۰-۴-۱ مجتمع ساختمانی از نظر ایرودینامیک معماری——————– ۱۹۴

۷-۲-۲۰-۴-۲ انواع مجتمع های ساختمانی——————————– ۱۹۵

۷-۲-۲۰-۵ تغییر جهت باد در برابر موانع و پدیده مناطق ایرودینامیکی——————- ۱۹۶

۷-۲-۲۰-۶ طبیعت ایرودینامیکی باد و شکل مناطق ایرودینامیکی ساختمان—————- ۱۹۷

۷-۲-۲۰-۷ معیارآسایش داخل بنا——————————————– ۱۹۸

۷-۳ ارایه الگوهای کالبدی مسکن ÷ایدار جهت اقلیم سرد و کوهستانی—————————– ۲۰۱

۷-۳-۱ پلان پیشنهادی هشت ضلعی———————————————– ۲۰۱

۷-۳-۲ پلان پیشنهادی L شکل————————————————— ۲۰۲

۷-۳-۳ پلان پیلوت و خطی در راستای محور جنوب———————————— ۲۰۳

۷-۳-۴ پلان با زاویه ۴۵ درجه و قرار گیری دو واحد همسایگی—————————- ۲۰۴

۷-۳-۵ پلان دایره ای شکل و حجم نیم کره—————————————— ۲۰۵

۷-۴ طراحی باتوجه به بازخوانی معماری پایدار در جهان————————————— ۲۰۶

۷-۵ نتیجه گیری—————————————————————— ۲۱۹

منابع————————————————————————– ۲۲۰